دانشگاه سیستان و بلوچستان دانشگاه مادر و قطب علمی منطقه جنوب شرق ایران می‌باشد که یکی از مجهزترین دانشگاه‌های سراسر کشور است. این دانشگاه فعالیت خود را از سال ۱۳۵۳-۱۳۵۴ تحت عنوان «دانشگاه بلوچستان» آغاز کرد.
دانشگاه سيستان و بلوچستان به عنوان دانشگاه جامع و قطب علمي منطقه جنوب شرق كشور فعاليت خود را با تاسيس رشته راه و ساختمان در سال ۱۳۵۳ در شهر زاهدان آغاز نمود و به ترتيب در سالهاي ۱۳۵۶ و ۱۳۶۸ دانشكده هاي دريانوردي چابهار، علوم پايه و كشاورزي زابل در اين دانشگاه تاسيس گرديد. در سال ۱۳۷۰ بر اساس مصوبه شوراي گسترش آموزش عالي ، دانش سراي عالي زاهدان با اين دانشگاه ادغام گرديد.
در سالهاي ۱۳۷۷ دانشگاه زابل، ۱۳۸۱ دانشگاه دريانوردي و علوم دريايي چابهار ، ۱۳۸۶ دانشگاه ولايت ايرانشهر و در سال ۱۳۹۱ مرکز آموزش عالی سراوان پس از كسب شاخص هاي لازم از پيكره دانشگاه سيستان و بلوچستان جدا شدند و در قالب دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مستقل به فعاليت خود را ادامه دادند.
دانشگاه سيستان و بلوچستان درسال ۱۳۸۴ به عنوان دانشگاه مادر در استان سيستان و بلوچستان توانست با احراز شاخص هاي لازم به جرگه دانشگاه هاي توسعه يافته كشور بپيوندد و از نظر تشكيلاتي در رديف دانشگاه هاي رده الف كشور قرار گیرد. این دانشگاه در حال حاضر دارای ۱۶دانشکده مصوب است كه از اين تعداد ۱۱ دانشکده و دو پردیس دانشگاهی فعال می باشند که در ۷۰ گروه آموزشی و در سه مقطع دکتری، کارشناسی ارشد و کارشناسی در ۴۱۵ رشته گرایش دانشجو می پذیرند. مساحت کل دانشگاه ۱۹۴ هکتار و زیر بنای مفید آن ۱۸۵۰۰۰ متر مربع است. زیر بنای در حال احداث (با میانگین ۵۰% پیشرفت فیزیکی) ۴۶۲۰۰ متر مربع و دارای بیش از ۸۰ هکتار فضای سبز که بخش عمده ای از سال به عنوان فضای مطالعه رو باز مورد استفاده دانشجویان قرار می گیرد.
